Шримад-Бхагаватам 9.18.4
Оригинал:
चतसृष्वादिशद् दिक्षु भ्रातृन् भ्राता यवीयस: ।
कृतदारो जुगोपोर्वीं काव्यस्य वृषपर्वण: ॥ ४ ॥
कृतदारो जुगोपोर्वीं काव्यस्य वृषपर्वण: ॥ ४ ॥
Транскрипция:
чатаср̣шв а̄диш́ад дикшу
бхра̄тР̣̄н бхра̄та̄ йавӣйасах̣
кр̣та-да̄ро джугопорвӣм̇
ка̄вйасйа вр̣шапарван̣ах̣
бхра̄тР̣̄н бхра̄та̄ йавӣйасах̣
кр̣та-да̄ро джугопорвӣм̇
ка̄вйасйа вр̣шапарван̣ах̣
Синонимы:
чатаср̣шу — в четыре; а̄диш́ат — направил; дикшу — в стороны света; бхра̄тР̣̄н — (четверых) братьев; бхра̄та̄ — брат; йавӣйасах̣ — младший (Яяти); кр̣та-да̄рах̣ — женившийся; джугопа — принял власть; ӯрвӣм — над миром; ка̄вйасйа — дочь Шукрачарьи; вр̣шапарван̣ах̣ — Вришапарвы
Перевод:
У царя Яяти было четверо младших братьев, которые от его имени правили четырьмя сторонами света. Сам Яяти, взяв в жены Деваяни, дочь Шукрачарьи, и Шармиштху, дочь Вришапарвы, стал править всей землей.
Следующие материалы:
Оригинал:
श्रीराजोवाच
ब्रह्मर्षिर्भगवान् काव्य: क्षत्रबन्धुश्च नाहुष: ।
राजन्यविप्रयो: कस्माद् विवाह: प्रतिलोमक: ॥ ५ ॥
ब्रह्मर्षिर्भगवान् काव्य: क्षत्रबन्धुश्च नाहुष: ।
राजन्यविप्रयो: कस्माद् विवाह: प्रतिलोमक: ॥ ५ ॥
Транскрипция:
ш́рӣ-ра̄джова̄ча
брахмаршир бхагава̄н ка̄вйах̣
кшатра-бандхуш́ ча на̄хушах̣
ра̄джанйа-випрайох̣ касма̄д
вива̄хах̣ пратиломаках̣
брахмаршир бхагава̄н ка̄вйах̣
кшатра-бандхуш́ ча на̄хушах̣
ра̄джанйа-випрайох̣ касма̄д
вива̄хах̣ пратиломаках̣
Синонимы:
ш́рӣ-ра̄джа̄-ува̄ча — царь Парикшит спросил; брахма-р̣ших̣ — лучший из брахманов; ка̄вйах̣ — Шукрачарья; кшатра-бандхух̣ — относящийся к сословию кшатриев; на̄хушах̣ — царь Яяти; ра̄джанйа-випрайох̣ — сына кшатрия и дочери брахмана; вива̄хах̣ — брак; пратиломаках̣ — не отвечающий общепринятым правилам
Перевод:
Махараджа Парикшит сказал: Шукрачарья был очень могущественным брахманом, а Махараджа Яяти — кшатрием. Поэтому я хочу узнать, при каких обстоятельствах между детьми кшатрия и брахмана был заключен брак, именуемый пратиломой.
Комментарий:
По обычаю, принятому в ведическом обществе, кшатрии, как правило, женятся на дочерях кшатриев, а брахманы — на дочерях брахманов. Если же брак заключается между представителями разных сословий, он может быть двух видов: анулома и пратилома. Анулома, то есть брак между брахманом и дочерью кшатрия, разрешается, но пратилома, брак между кшатрием и дочерью брахмана, как правило, недопустим. Зная об этом, Махараджа Парикшит спросил, почему такой влиятельный брахман, как Шукрачарья, позволил своей дочери выйти замуж за человека низшего сословия. Махарадже Парикшиту очень хотелось узнать об обстоятельствах, которые привели к заключению этого необычного брака.
Оригинал:
श्रीशुक उवाच
एकदा दानवेन्द्रस्य शर्मिष्ठा नाम कन्यका ।
सखीसहस्रसंयुक्ता गुरुपुत्र्या च भामिनी ॥ ६ ॥
देवयान्या पुरोद्याने पुष्पितद्रुमसङ्कुले ।
व्यचरत्कलगीतालिनलिनीपुलिनेऽबला ॥ ७ ॥
एकदा दानवेन्द्रस्य शर्मिष्ठा नाम कन्यका ।
सखीसहस्रसंयुक्ता गुरुपुत्र्या च भामिनी ॥ ६ ॥
देवयान्या पुरोद्याने पुष्पितद्रुमसङ्कुले ।
व्यचरत्कलगीतालिनलिनीपुलिनेऽबला ॥ ७ ॥
Транскрипция:
ш́рӣ-ш́ука ува̄ча
экада̄ да̄навендрасйа
ш́армишт̣ха̄ на̄ма канйака̄
сакхӣ-сахасра-сам̇йукта̄
гуру-путрйа̄ ча бха̄минӣ
девайа̄нйа̄ пуродйа̄не
пушпита-друма-сан̇куле
вйачарат кала-гӣта̄ли-налинӣ-пулине ’бала̄
экада̄ да̄навендрасйа
ш́армишт̣ха̄ на̄ма канйака̄
сакхӣ-сахасра-сам̇йукта̄
гуру-путрйа̄ ча бха̄минӣ
девайа̄нйа̄ пуродйа̄не
пушпита-друма-сан̇куле
вйачарат кала-гӣта̄ли-налинӣ-пулине ’бала̄
Синонимы:
ш́рӣ-ш́уках̣-ува̄ча — Шри Шукадева Госвами сказал; экада̄ — однажды; да̄нава-индрасйа — Вришапарвы; ш́армишт̣ха̄ — Шармиштха; на̄ма — по имени; канйака̄ — дочь; сакхӣ-сахасра-сам̇йукта̄ — сопровождаемая тысячей подруг; гуру-путрйа̄ — с дочерью гуру (Шукрачарьи); ча — и; бха̄минӣ — гневливая; девайа̄нйа̄ — с Деваяни; пура-удйа̄не — в дворцовом саду; пушпита — цветущих; друма — прекрасных деревьев; сан̇куле — в полном; вйачарат — гуляла; кала-гӣта — (издававшими) звуки, приятные для слуха; али — с пчелами; налинӣ — лотосами; пулине — на берегу; абала̄ — невинная
Перевод:
Шукадева Госвами сказал: Дочь Вришапарвы по имени Шармиштха была чиста, но гневлива от природы. Однажды она гуляла с Деваяни, дочерью Шукрачарьи, и тысячами других подруг в дворцовом саду. В саду росли лотосы и деревья, усыпанные плодами и цветами, сладкозвучно пели птицы и жужжали пчелы.